DNSSEC حقیقتی فراموش شده (قسمت دوم: عملکرد)

در مقاله ی قبل در رابطه با عملکرد DNS، تهدیدات و مشکلاتی که بر سر راه آن وجود داشت، به طور مفصل بحث گردید. در انتها آن چه راه نجات DNS برای در امان ماندن از تهدیدات امنیتی معرفی شد، پروتکلی با نام DNSSEC بود.

قبل از پرداختن به مفاهیم و اصطلاحات DNSSEC، شاید بد نباشد که ابتدا مروری بر مفاهیم Cryptography (رمزنگاری) داشته باشیم.

رمزنگاری (Cryptography):

Cryptography روشی برای رمزگذاری یا تولید hash برای محتویات است. با استفاده از رمزنگاری می توان امنیت و/یا قابل تایید و تصدیق بودن را برای اطلاعاتی که میخواهیم، فراهم آوریم. گاهی اوقات هدف از رمزنگاری تنها مخفی کردن محتویات پیام ها نیست. به عنوان مثال در DNSSEC هدف از رمزنگاری، تایید و تصدیق اطلاعات می باشد.

روش های مختلفی برای رمزنگاری وجود دارد که متداولترین این روش ها، رمزنگاری کلید عمومی یا Public Key Cryptography می باشد. با استفاده از این روش هم امنیت و هم تصدیق اعتبار را می توان از طریق encryption، signature و یا هردو، فراهم آورد.

برای encryption معمولا از یک جفت کلید که یکی اصطلاحا private و دیگری public خطاب می شود، استفاده می گردد. اطلاعاتی که توسط یک کلید encrypt شوند، تنها توسط جفت کلید دیگر قابل decrypt شدن هستند. به عبارت بهتر اگر اطلاعاتی توسط private key رمزگذاری شده باشند، تنها توسط public key قابل دست یابی خواهند بود و بالعکس.

منظور از signature تولید یک امضای دیجیتال با استفاده از مقدار hash به دست آمده از تابع hash ای است که اطلاعات به آن داده شده، به علاوه ی Private key (یا public key) می باشد. نحوه ی اعتبارسنجی یک امضای دیجیتال به این طریق است که: بعد از دریافت یک پیام (یا هرنوع داده ای) به همراه امضای دیجیتال، ابتدا امضا decrypt می گردد (از طریق public key). پس از decrypt امضا، آنچه به دست می آید یک مقدار hash است. گیرنده، پیام دریافت کرده را به یک تابع hash میدهد تا یک مقدار hash به دست آید. اگر مقدار hash به دست آمده توسط تابع hash در سمت گیرنده با مقدار hash دریافت شده (مقدار hash ای که پس از decrypt امضا به دست آمده)، یکسان باشد به این معنی است که داده ها درست بوده و تایید اعتبار می شوند.

DNSSEC: اصطلاحات و مفاهیم پایه

DNSSEC با افزودن یک امضای دیجیتال به رکوردهای DNS موجود، یک دامنه ی نام امن ایجاد می کند. این امضاهای دیجیتال یا اصطلاحا digital signature ها همانند سایر رکورد type های رایج چون: A یا AAAA یا CNAME، در سرورهای DNS ذخیره می شوند. با بررسی امضای اختصاص یافته به یک رکورد می توان مطمئن شد که رکورد DNS دریافت شده، از جانب یک DNS سرور مجاز است و یا رکوردی جعلی است که از طریق حمله ی man-in-the-middle تزریق شده است. ادامه خواندن “DNSSEC حقیقتی فراموش شده (قسمت دوم: عملکرد)”

DNSSEC حقیقتی فراموش شده (قسمت اول: تاریخچه)

مدتی بود که تقریبا در اکثر مقالاتی که میخوندم چشمم به اصطلاحی می افتاد به اسم DNSSEC. از اونجایی که چندان میونه ی خوبی با امنیت ندارم (امنیت هم با من میونه ی خوبی نداره 🙂 ) با خودم میگفتم خب DNS که تکلیفش معلومه چیه، SEC هم که یعنی Security، پس احتمالا باید مربوط باشه به یک توسعه ی امنیتی برای DNS. اما هرچی بیشتر زمان می گذشت تاکید بر این واژه بیشتر و بیشتر می شد. همین عامل باعث شد که من بالاخره بخوام پا در دنیای امنیت (البته صرفا برای مدتی کوتاه و برای یک بخش خیلی کوچیک از این دنیا 🙂 ) بذارم و به دنبال شناخت DNSSEC برم.

قبل از هرچیزی دوست دارم شما هم مثل من با تاریخچه ی شکل گیری و ظهور DNSSEC آشنا بشید چون نظرم این هست که دونستن تاریخچه‌ی هر چیزی ما رو در یافتن نیازها و ایده ی اصلی که منجر به ایجاد اون مفهوم شده و هم چنین درک درست عملکردش کمک میکنه.

***

زمانی که مفهوم اینترنت به گستردگی حال حاضر نبود، سیستم ها برای برقراری ارتباط با یکدیگر، مستقیما از IP بهره می گرفتند. پس از چندی تصمیم بر آن شد که سیستم ها با نام همدیگر را فرابخوانند. به همین جهت باید از مکانیزمی استفاده می شد که برای سیستم مشخص می گردید که IP متناظر با هر نام چیست. این مکانیزم استفاده از فایلی با نام host بود که در آن IP متناظر با هر نام درج می گردید و باید به هر سیستمی که قصد ارتباط با سایر سیستم ها با نام را داشت منتقل می شد. اما با گسترده تر شدن دنیای اینترنت و اضافه شدن میلیون ها Host به این ساختار، استفاده از فایل host و انتقال آن به هر سیستم عملا غیرممکن شد.

همین عامل سبب معرفی سرویسی با نام Domain Name Service (DNS) گردید. این سرویس طی دو RFC با شماره های 882 (بررسی مشکلاتی که سبب ایجاد این سرویس گردید) و 883 (بررسی مشخصات و ویژگی های عملکردی DNS) در سال 1983 معرفی شد.

نحوه ی عملکرد DNS در حالت نرمال:

DNS یک دیتابیس توزیع شده، سلسه مراتبی و داینامیک است که وظیفه ی آن نگاشت اطلاعاتی چون hostname، آدرس IP، رکوردهای text، اطلاعات تبادل mail (یا همان رکورد MX)، اطلاعات name server ها (NS record) و هم چنین اطلاعات کلید امنیتی به یکدیگر می باشد که هر کدام از این اطلاعات توسط یک Resource Record یا اصطلاحا RR مشخص می شوند.

اطلاعات مشخص شده در RR ها در zone های مختلف گروهبندی شده و داخل یک DNS server محلی نگهداری می شوند. این DNS سرور محلی می تواند از طریق معماری توزیع شده ی DNS، به صورت جهانی نیز در دسترس قرار گیرد. DNS هم میتواند از UDP برای انتقال اطلاعات خود بهره گیرد و هم TCP و به صورت پیش فرض از destination port 53 استفاده میکند.

آدرس های DNS از چندین label ساخته شده اند که هر label مشخص کننده ی سلسله مراتبی است که به ترتیب باید به سراغ آن ها رفت. این label ها از راست به چپ بررسی می شوند. به عنوان مثال آدرس .www.example.com دارای چهار label می باشد: www که در این سلسله مراتب leaf محسوب می شود؛ example” که یک دامنه است؛ com که یک TLD یا Top Level Domain می باشد و نهایتا “.” که نشان دهنده ی Root Server است.

زمانی که در مرورگر خود آدرس www.example.com را وارد می کنید، در اولین گام سیستم عامل Cache خود را بررسی می کند تا شاید آدرس IP متناظر با آن را بیابد. در صورتی که هیچ رکوردی پیدا نکرد، recursive query ای را به سمت Recursive Resolver ارسال می کند.

در DNS از دو نوع query استفاده می شود: recursive و iterative. تفاوت این دو query در آن است که:

  • recursive query حتما باید با ارسال یک response پاسخ داده شود
  • iterative query نیازی به دریافت response یا پاسخ ندارد.

منظور از Recursive resolver می تواند به عنوان مثال DNS سروری که ISP برای شما فراهم کرده باشد و یا هر name server دیگری. Recursive Resolver در واقع از سایر DNS سرورهایی که می توانند به سوال آن در رابطه با IP آدرس www.example.com پاسخ دهند، آگاهی دارد. Recursive Resolver ابتدا با بررسی Cache خود اطمینان حاصل می کند که از آدرس IP آن Host اطلاع دارد یا نه. اگر نداشته باشد با بررسی label های آدرس .www.example.com از چپ به راست (اولین برچسب . می باشد) متوجه می شود که اولین مکانی که برای پیدا کردن آدرس IP مربوطه باید به سراغ آن برود Root Server است.

در حال حاضر سیزده Root Server در سراسر دنیا وجود دارد که در بردارنده ی اطلاعات DNS مربوط به Top Level Domain ها  (TLD) می باشند. (لازم به ذکر است که ایران نیز یکی از میزبانان K.root-servers.net می باشد)  TLD ها در واقع دامنه هایی چون .com، .org و … هستند. بنابراین Recursive Resolver با ارسال یک iterative query از Root Server در رابطه به com. سوال می پرسد و Root Server نیز در پاسخ، برای آن آدرس IP مربوط به TLD .com را ارسال می کند.

در گام بعد Recursive Resolver یک iterative request برای TLD ای که آدرس IP آن را از Root Server دریافت نمود، ارسال کرده و در رابطه با example.com می پرسد. TLD ها، DNS Server هایی هستن که اطلاعات DNS مربوط به زیردامنه های خود را نگهداری می کنند (در اینجا example). زمانی که TLD درخواست را دریافت می کند آدرس IP مربوط به example.com را برای Recursive Resolver مربوطه ارسال می نماید.

در مرحله ی بعد Recursive Resolver با ارسال یک iterative query برای example.com آدرس IP متعلق به رکورد www.example.com را خواستار می شود. example.com نیز با ارسال آدرس IP مربوط به رکورد www.example.com به این query پاسخ میدهد. نهایتا Recursive Resolver که اکنون آدرس IP مربوط به www.example.com را یافته آن را برای سیستم شما ارسال کرده و صفحه ی مربوط به این آدرس در مرورگر شما باز می شود (البته با چشم پوشی از چند مرحله ی دیگر که بعد از این مراحل رخ می دهند و ارتباطی با DNS ندارند). تمام این اتفاقات در کم تر از چند ثانیه رخ می دهند. تصویر زیر نمایانگر مراحلی است که شرح داده شد:

ادامه خواندن “DNSSEC حقیقتی فراموش شده (قسمت اول: تاریخچه)”